Ja, je leest het goed. Kleding gemaakt van gras. En nee, het is geen gekkigheid met vegan gras-rokjes. Alhoewel het best stoer klinkt om als vegan kledingmerk te kunnen zeggen dat je kleding gemaakt van gras in je assortiment hebt ;) Je kunt dus niet alleen kleding maken van katoenbolletjes: gras blijkt een prima alternatief. Van deze duurzame stof heb je vast wel eens gehoord zonder te weten dat het een grassoort is, namelijk: bamboe.
In de zoektocht naar ecologische plaatsvervangers voor katoen blijkt de bamoeplant een schot in de roos. Bamboekleding is op dit moment terrein aan het winnen, zelfs onder grote kledingmerken die niet eens specifiek met ‘groen doen’ bezig zijn, zoals bijvoorbeeld de HEMA. Heel begrijpelijk en terecht want bamboekleding heeft vele voordelen.
Bamboe kleding
Bamboe is om verschillende redenen een gewild duurzaam alternatief om kleding van te maken. Het grootste voordeel van bamboekleding is toch wel dat het superzacht aanvoelt, echt heerlijk. Bamboe lijkt op zijde en voelt ook zijdezacht aan waardoor het heel comfortabel is om te dragen. Vandaar dat bamboekleding zeer geschikt is als ondergoed en zomerkleding, en eigenlijk alles wat je direct op je huid gedraagt. Het is zeer geschikt voor mensen met een gevoelige huid (of allergie) en baby's. Bovendien neemt bamboe geen geurtjes aan. Je kunt de kleding dan ook meerdere dagen dragen en je hoeft het minder vaak te wassen. Wat natuurlijk ook weer duurzaam is.
Bamboe stof is gemakkelijker te weven en heeft een grotere treksterkte. Bamboe stof is vooral populair vanwege zijn zachtheid, duurzaamheid en antibacteriële eigenschappen. Bij warme temperaturen houdt het je lichaam koel, terwijl de stof het lichaam licht verwarmt tijdens koudere dagen. Dat komt door de natuurlijke en holle vezels. De vezels hebben zo'n structuur dat kleding gemaakt van bamboe enorm goed ventileert en het absorbeert transpiratievocht sneller dan katoen. Dit verdampt overigens snel waardoor de kleding niet aan je vast plakt, bamboe kleding houdt het lichaam daarmee prima droog. De holle vezels en het feit dat bamboe van nature antibacteriële stofjes bevat maakt dat transpiratiegeur hierdoor geen kans krijgt. Als je er zo over nadenkt is dit dus de perfect stof om sportkleding van te maken. New Angels krijgt ook bamboe kleding in het assortiment.
Bamboe de wonderplant
Van nature is de bamboeplant veel te vinden in Afrika, Azië, Afrika en Latijns-Amerika, maar het is ook prima te verbouwen in andere gebieden. Zelfs in Nederland. Voor het verbouwen van veel gewassen vindt er ontbossing plaats, dit heeft nadelige gevolgen voor de dieren en de natuur in dat gebied. Bij bamboe is dat niet het geval en het dringt ontbossing zelfs terug, want bamboe heeft minder ruimte nodig dan andere gewassen doordat het razendsnel groeit en dezelfde plant vaker geoogst kan worden.
Bamboe is een grassoort die tot wel 35 meter hoog kan worden, en tot wel 1 meter per dag kan groeien. De stengels zijn hol, net als het gras in onze grasvelden. Er bestaan meer dan 1.500 bamboesoorten in alle soorten en maten. Zo heb je van die schattige sierplantjes maar ook indrukwekkende grote bamboe bossen. Insecten en vogels zitten er graag in. De bamboe plant is van nature erg goed bestand tegen bacteriën, waardoor er in tegenstelling tot katoen geen gevaarlijke bestrijdingsmiddelen (pesticiden) nodig zijn. Deze gifstoffen doden niet alleen de schadelijke insecten op de gewassen, maar ook de niet schadelijke insecten. Bovendien veroorzaken deze middelen gezondheidsproblemen voor de mensen die werken tussen deze bespoten gewassen. Met bamboe heb je dat probleem dus niet. De plant en grond blijven gifvrij. Nog een bijkomend voordeel is dat er zodoende dus ook geen bestrijdingsmiddel in de vezels van de kleding terecht komt. Fijn om te weten als je bijvoorbeeld snel last hebt van huidirritaties.
De bamboegrassen groeien enorm snel waardoor ze met grote regelmaat geoogst kunnen worden, en ze kunnen groeien op een ‘lage kwaliteit’ bodem, waar niets anders wil groeien. Zo blijft de 'hoge kwaliteit' grond over voor het verbouwen van bijvoorbeeld voedsel. Zo zit de bamboeindustrie de voedselindustrie dus niet in de weg.
De wortels van de plant voorkomen erosie (wat erosie is staat in deze blog) en houden water vast, waardoor de grond weer vruchtbaarder wordt. Dat komt door het uitgebreide netwerk van wortels in de grond dat bij alle bamboeplanten aanwezig is. Dat netwerk heeft nog een belangrijk voordeel: het blijft bestaan wanneer bamboe wordt geoogst, waardoor het niet nodig is om opnieuw aan te planten. Bamboe groeit gewoon vanzelf weer aan. Vergelijk dit nog even met de katoenplantages, die soms verbrandt worden om nieuw gewas in te kunnen zaaien. Eénjarige katoenplanten leveren maar 1 jaar katoen, dan moet je ieder jaar opnieuw zaaien voor de volgende oogst.
Omdat bamboe zo sterk is, is er weinig water nodig om de plant te laten groeien. Er is geen irrigatie nodig, met het aanwezige natuurlijke regenwater groeit het gewas goed. Waarom irrigatie zo slecht is? Irrigatie betekent dat je allerlei technische middelen nodig hebt om water bij landbouwgewassen te krijgen, bijvoorbeeld bij een tekort aan neerslag. Sproeien en bewateren dus. Hierdoor wordt o.a. het verbouwen van gewassen in onnatuurlijkgebieden mogelijk gemaakt, maar echt ecologisch is dat natuurlijk niet. Hele meren en watervoorraden raken op deze manier uitgeput, alleen maar omdat er simpelweg niet genoeg regen valt voor dat gewas om te kunnen groeien en een goeie oogst te leveren. Je ziet dit gebeuren bij sommige katoenplantages. Bamboe voorkomt dus waterverspilling.
Daarnaast produceert de bamboeplant ook nog een gemiddeld hoog percentage aan zuurstof. Nog een duurzaam voordeel is dat bamboe veel CO2 opneemt, tot wel 30% meer dan andere bomen. Zo alles bij elkaar heeft de bamboeplant enorme ecologische voordelen en lijkt er niets meer mis te kunnen gaan met bamboetextiel. Of zit er toch nog een addertje onder het... gras?
Verwerking tot bamboetextiel kan mechanisch of chemisch
Bamboe zelf is een duurzaam materiaal. Producten die gemaakt zijn van bamboe zijn zeer milieuvriendelijk. Alleen textiel maken van bamboestengels blijkt nog niet zo eenvoudig te zijn. Door de hardheid en structuur (korte vezel) van bamboe zijn hier bepaalde methodes voor nodig die niet altijd milieuvriendelijk zijn. Om bamboestof te weven of breien heb je bamboegaren nodig. Er zijn twee manieren om bamboe garen te produceren: op de mechanische manier en via het viscose proces.
Mechanische bamboe stof
Op de mechanische manier worden de bamboestengels geplet, gestoomd en gekookt. Er worden natuurlijke enzymen gebruikt tijdens dit proces, waardoor het een zachte pulp wordt. De vezels worden dan machinaal “uitgekamd” en tot garen gesponnen. Dit is een zeer kostbaar en arbeidsintensief proces. Daarom is het aanbod van deze bamboe stof erg klein en nog niet op grote schaal beschikbaar. Het garen dat is geproduceerd op mechanische wijze (ook wel bamboe linnen genoemd) is helaas niet zo zacht als die verkregen door het chemische proces, wat wel jammer is. Want juist de zachtheid is hetgeen wat zo opvalt als je een bamboeshirtje koopt. Mechanische bamboe is biologische bamboe.
Chemische bamboe stof
De chemische methode is vergelijkbaar met het maken van viscose (rayon). Het krijgt dan ook wel de naam “bamboe viscose” of “bamboe rayon”. Deze stoffen zijn ijzersterk en tegelijk heel glad en soepel. Dat zit dus heerlijk. De bamboe bladeren en het hout worden gekookt en opgelost. Hierdoor ontstaat een pulp-achtige oplossing van cellulose. Deze oplossing wordt door een spindop (plaat met kleine gaatjes) geperst en wordt vervolgens gehard. Deze geharde vezel wordt daarna gesponnen tot bamboe garen en bamboe textiel. Door het gebruiken van een spindop en oplosmiddel wordt chemische bamboe ook wel een halfsynthetische stof genoemd. De helft is natuurlijk (de grondstof: bamboe) en de helft is kunstmatig (de spindop).
Voor het oplossen worden chemicaliën gebruikt die schadelijk kunnen zijn wanneer deze in het milieu terecht komen. Desondanks is dit het meest toegepaste productieproces op bamboe textiel. Een deel van deze chemicaliën zijn schadelijk voor de gezondheid en een deel niet. Zo wordt natriumhydroxide ook gebruikt in de productie van bijvoorbeeld voedsel, zeep of papier en zelfs bij de verwerking van bijna alle weefsels van katoen (ook biologisch katoen). Dit proces is goedgekeurd voor gebruik in textielproductie onder de Global Organic Textile Standard (GOTS).
Nu bamboe kleding steeds populairder wordt, worden er steeds betere technieken toegepast. Bijvoorbeeld door met gesloten systemen te werken, waardoor de schadelijke stoffen worden opgevangen en hergebruikt, en dus niet in het milieu terecht komen.
Bamboe, een grasplant met bijzonder veel toepassingen
Bamboe wordt in uiteenlopende klimaten aangetroffen, van koude berggebieden tot hete, tropische streken. Hij verspreidt zich hoofdzakelijk met zijn wortels, die ondergronds ver kunnen uitgroeien, waarbij ze hier en daar nieuwe stengels boven de grond laten komen. Misschien herken je dit wel van een bamboeplant in je tuin, hij komt overal in je tuin op, soms ook bij de buren.
Bamboescheuten zijn eetbaar en worden in Aziatische keukens gebruikt. Naast kleding wordt bamboetextiel ook gebruikt voor handdoeken, beddengoed en luiers.
Bamboe wordt ook gebruikt als bouwmateriaal, eet- en drinkgerei, meubilair, muziekinstrumenten (zoals bamboefluit, panfluit), speelgoed en tandenborstels. Bamboehout is echter geen echt hout maar verhout gras. Het is goed te verwerken en een duurzaam alternatief voor tropisch hardhout.
Bloeiend bamboe en de panda
De meeste bamboesoorten bloeien zelden, maar sommige jaarlijks. Tussen twee bloeiperiodes kan zelfs meer dan 150 jaar (!) zitten. Als zo'n soort bloeit, dan bloeit hij in een groot gebied, soms zelfs zo groot als een continent of groter. Het is onbekend of en hoe die planten hun bloei synchroniseren. Na de bloei vindt massale achteruitgang en afsterving van de betreffende bamboesoort plaats. De reuzenpanda leeft vrijwel uitsluitend van bamboe en eet er dan ook grote hoeveelheden van. Deze panda kan het dan ook moeilijk krijgen bij de bloei van de belangrijke bamboesoort in zijn leefgebied.
Bamboeschilderingen nemen in de Oost-Aziatische kunst een belangrijke plaats in. Ze worden gebruikt als symbool voor bescheidenheid, duurzaamheid, moed en uithoudingsvermogen. In de Chinese cultuur wordt de bloei van bamboe echter gezien als een slecht teken. Bamboe in Chinese schilderingen worden daarom vrijwel nooit afgebeeld in bloeitijd.
Gelukkig is de bamboe die voor kleding wordt gebruikt niet dezelfde soort bamboe die de panda eet. Bamboetextiel is dus geen gevaar voor de pandaberen. Dat is wel een fijn idee voor ons als diervriendelijk kledingmerk.
De voordelen van bamboe, het beste & zachtste alternatief voor katoen
De groei van bamboe is absoluut ecofriendly, het bamboe gewas is enorm vriendelijk en positief voor het milieu. De productie van bamboe textiel is echter nog wel een verbeterpuntje. Dat is helemaal geen ramp want het maken van bamboetextiel staat nog in de kinderschoenen en de technologie ontwikkelt zich steeds verder. Bamboe heeft de potentie geheel duurzaam te worden. De voordelen winnen het ruimschoots van de nadelen.
Bamboestof is ook nu al vele malen beter voor het milieu dan gewoon katoen en synthetische stoffen. Daarnaast is bamboe (machinaal én chemisch geproduceerd) altijd 100% biologisch afbreekbaar. Bamboe voelt extreem zacht aan, en juist dat is naar mijn idee het grootste voordeel van deze natuurlijke stof. Het voelt heerlijk. Je draagt het immers direct op je huid, je ervaart de zachtheid de hele dag. Bamboekleding is ideaal omdat de stof niet kreukt, antistatisch en vormvast is, en het kan gewoon in de wasmachine. En bamboe is sterk waardoor je kleding een lange levensduur heeft.
Zo zie je maar weer, zelfs van gras kun je kleding maken. Heb jij al eens de zachtheid van bamboe ervaren? En ben jij ook zo enthousiast? Laat het weten in een reactie onder deze blog.
Veel liefs,
Ingrid
Reactie plaatsen
Reacties
Bamboe is een ontzettend mooie stof. Heel erg zacht en goed te wassen, het blijft mooi. Er zou meer kleding moeten komen van bamboe, veel beter voor het milieu.